Koronavirüs salgını dünyaya, iş hayatında hızlı değişikliklerle başa çıkılabildiğini, artık çalışma biçimlerinde yeni bir yaklaşıma ihtiyaç olduğunu gösterdi. Bu korkutucu sürecin sonunda, aslında daha parlak bir geleceğin inşa edilebileceği umudunu doğurdu. Verimliliğin artabileceğini gösterdi.
CBRE, DTZ gibi ofis gayrimenkulu alanında öncü şirketlerde, 20 yıllık tecrübesi olan Simon Johnson, pandemi sonrası çalışma sistemine ilişkin tahminlerini sıraladı.
UZAKTAN ÇALIŞMA SİSTEMİ NORM OLACAK
Koronavirüs öncesi, uzaktan çalışma süresi, % 10 civarında olduğu ve salgın döneminde yüzde 90’a kadar yükseldiği sanılıyor. Johnson, bu veriden hareketle, pandemi sonrası dönemde, çalışma süresinin yaklaşık % 40-50’sinin uzaktan çalışmayla tamamlanması, uzun vadede yerleşmesi ve norm haline geleceğini öngörüyor.
Johnson’a göre; Ancak bu değişim tamamen organik olmayacak. Önemli bir planlama, “değişim yönetimi” süreci gerektirecek. Bu dengeyi sağlamak için, organizasyonel bir değişime ve politika değişikliğine ihtiyaç duyulacak.
Resmi Para ve Finansal Kurumlar Forumu Kıdemli Danışmanı (OMFIF) John Nugee de,”Agile”, “Flexible” veya “Akıllı” çalışma sistemlerinin işverenler ve çalışanlar tarafından benimsendiğini söylüyor. Nugee, çalıştıkları pek çok şirketin, geleceğe dönük, yarı esnek ve esnek çalışma tarzından bahsettiğini ancak yine de esas alanın çekirdek yani merkez ofisler olacağı görüşünde.
OFİSLER DEĞİŞECEK, HİZMETLER BİRLEŞECEK
Uzaktan çalışma sistemi yaygınlaşacaksa, ofis alanının işlevi ve fiziksel tasarımının da gelişmesi ve değişmesi gerekecek.
Merkezlerin toplantı alanı ve sosyal hub olarak şekillenmesi üzerinde durulacak. Ofis hizmetlerinin ve hijyen koşullarının iyileştirilmesi talebi artacak. Bunun doğru bir şekilde yapılabilmesi için IT, İK ve ofis yönetimi gibi diğer destek işlevleri arasında güçlü bir uyum olması gerekecek.
Şirketin Direktörü Yasemin Tamer Oğuz’a göre, Assembly Buildings, pandemi sürecinde, hızlı bir reaksiyon göstererek, araştırmalarda bahsedilen, futuristik çalışma sürecinde gerekli hizmetleri kurdu ve verdi. “Merkez ofislerde verdiğimiz hizmetler ne olursa olsun, DistantOffice adlı yeni uygulama ile bunları evlere taşıdık.” diyen Oğuz, Assembly’ye üye olan tüm şirketlerin IT desteğinden kurye hizmeti, online eğitimlerden ve yoga derslerine pek çok hizmetten yararlanmaya başladığını anlattı.
İş hayatının geleceği üzerine çalışmalar yapan Instant Group’a göre, bu sürecin uygulanmaya koyulabilmesi için çok fazla planlama olacak. Bu, ofis kiralama süreçleri ve diğer hususlar da dikkate alındığında uygulanması yıllar sürebilir. Dolayısıyla, kurumsal portföylerin yeniden dengelenmesi ve birleştirilmesinin sektörde daha fazla toplanmaya yol açacak.
Assembly Buildings kurucu ortaklarından Yiğit Şatıroğlu, uygulamaları ve planları şöyle açıklıyor:
“Çalışanların evlerine yakın çalışma alanları yaratma planlarımız var. Seçilen bölgelerde hem oteller hem de restoranlar ile işbirliği yapmaya başladık. Şehirdeki boş daireleri bölgesel merkezlere dönüştürmeyi ve ortak çalışma alanları yaratmayı planlıyoruz. Uzaktan çalışanlar için, rahat çalışma için ihtiyaç duydukları her şeyi onlara sağlamayı planlıyoruz.”
TEKNOLOJİ DEVREYE GİRECEK
Teknolojik yenilikler CRE sektöründe etkin olmayı şimdiye dek başaramadı. Bu büyük olasılıkla değişecek. Halihazırda var olan ve diğer sektörlerde çok başarılı bir şekilde uygulanan teknolojiler, CRE pazarına da uygulanacak. Şirketler hacmini, esneklik ve fonksiyonel gereksinimlerini değerlendirmek için daha iyi veri akışı ve teknolojik altyapı isteyecek.
